Problem efektywności kształcenia w gimnazjach wiejskich – w aspekcie przygotowania młodzieży do samokształcenia – nie został do tej pory dogłębnie zbadany i opisany. Problematyka badań w monografii została szeroko zakrojona. Autorka stara się uwzględnić wiele różnych czynników, warunkujących polonistyczne przygotowanie uczniów i zdiagnozować wpływ tych czynników na postawy życiowe młodzieży wiejskiej, związane z wyborem dalszej drogi kształcenia.